Vasari: Uitvinder van de Renaissance

Wie schrijft die blijft. Als dat voor iemand geldt, dan is het wel voor de Italiaanse schrijver Giorgio Vasari. Je zou hem de biograaf van de Renaissance kunnen noemen, maar ook net zo goed de marketing-specialist van Florence. Want we beschouwen nog steeds de stad én de kunstenaars die hij heeft beschreven als hoogtepunten van de Westerse kunst.

De opgave die hij zich stelde was te beschrijven hoe de kunst van Florence tot zo'n ongekende bloei kon komen. Van hem stamt dan ook de indeling in drie periodes van ‘geboorte’, ‘jeugd’ en ‘volwassenheid’, die wij nu nog invullen als pre- vroeg- en hoog-renaissance. Zijn kampioen was ongetwijfeld Michelangelo. Maar intussen hebben alle namen van kunstenaars die hij noemt, zij het Cimabue, Giotto of Andrea del Sarto voor velen een vertrouwde klank. We kennen ze allemaal. Kom daar nu nog maar eens om: wie kent alle belangrijke Amsterdamse kunstenaars van pakweg 1700 tot nu toe? Niemand waarschijnlijk en hun levens zijn vast en zeker niet allemaal beschreven.

De Sibille van Eritrea (een fresco van Michelangelo),  die hierboven zo nadrukkelijk haar boek vasthoudt, voorspelde ooit aan Alexander de Grote zijn aanstaande roem. Michelangelo begreep de waarde van het woord. Immers, zonder woorden zijn wij blind. Zijn roem werd hem voorspeld door zijn vriend Vasari en zie, het werkt ook voor ons. Michelangelo is nog steeds kampioen en Vasari is zijn sibille.

Geschreven door: kunsthistoricus Jeroen Damen van Mandarte, ter aankondiging van de cursus bij Il Sogno: 'Vasari: Uitvinder van de Renaissance - De levens van Cimabue tot Michelangelo'.
Boek: Giorgio Vasari, De levens van de grootste schilders, beeldhouwers en architecten, deel I&II